İletişim
Writer

Dr. Petek ERSOY İNCİ

Cepheli Külah OyunuÇevir

Cepheli Külah oyunu, adını oyun gerecinden almıştır. Oyunun "tüf tüf" ya da "fişekatar" gibi isimlerle oynandığı çeşitli internet kaynaklarından ve derleme yapılan kaynak kişiden tespit edilmiştir (KK1). Oyuna başlamadan önce karşılıklı iki grup oluşturulur. Bu grup, en az dörder kişiden oluşan sekiz oyuncudan oluşmalıdır; çünkü Cepheli Külah oyunu, çok oyuncusu olduğunda zevki çıkar. Bu nedenle 10, 12 kişiyle de oynanmaya elverişlidir. Cepheli Külah oyununu oynamak için belirli bir zaman gerekmez. Oyunun mekânı için düz ve beton bir zemin tercih edilir; çünkü oyuna başlamadan önce "oyunun kurallarını gruplara anlatan hakem, tebeşirle sınırları belirler" (Oğuz ve Ersoy, 2007: 116). Dolayısıyla tebeşirin rahatça kullanılabileceği bir zemine ihtiyaç vardır.

Cepheli Külah oyunu öncesinde yapılması gereken bir diğer hazırlık, oyun gereci içindir. "Plastik iki boru, aralarında bir kibrit kutusu boşluğu kalacak şekilde yere yan yana konur. Aralarına kibrit kutusu konur ve bantla yapıştırılır. Böylelikle iki boru birbirine bağlanmış olur. Dikdörtgen hâlinde kesilmiş gazete kâğıdı ya da normal beyaz kâğıtlar, külâh şekline getirilir" (Oğuz ve Ersoy, 2007: 116).  Bu külâhlar çizginin ötesine atılacak olan cephaneyi oluşturur.

Her ne kadar oyunu oynamak için zaman keyfiyet arz etse de oyun içi kurallar gereği hakemin belirlediği süreler dâhilinde oyun oynanır ve biter. Bu anlamda hakemin süreyi başlatmasıyla, iki grup hazırladıkları külahları boruların arasından üfleyerek karşı tarafın sınırının içine düşürmeye çalışır. Hakem süreyi bitirdiğinde oyun son bulur. Hakem tarafından iki grubun attığı her külah sayılır ve en çok külahı rakip tarafa geçirmeyi başaran grup oyunu kazanır.

Oyunun en büyük kazanımı kalabalık olmasından kaynaklanan sosyalliktir. Bunun yanı sıra çizginin ilerisine atılan her cepheli külah, oyuncunun psiko-motor gelişimine katkıda bulunur. 

KAYNAKLAR

Oğuz, M. Öcal ve Petek Ersoy. (2007) Türkiye'de 2004 Yılında Yaşayan Geleneksel Çocuk Oyunları, Ankara: THBMER Yayınları. 

Kaynak Kişi 1: Gamze Yıldız Özcan, 1987, Evli, üniversite mezunu. (Görüşme tarihi: 17.10.2022)

MADDE YAZARI

Dr. Petek ERSOY İNCİ

ISBN

978-625-99966-0-8