Eşek mindiÇevir

Eşak mindi oyunu. İlkel toplumun ilk dönemlerinde insanlık, doğanın zorlu koşullarında hayatta kalabilmek için doğaya uyum sağlayarak mücadele etmek ve kendini korumak zorundaydı. Bu durum insanlığın ekip olarak sürekli gözlemlemesini, araştırmasını, çevreyi korumasını ve gerekli deneyimleri güçlendirmesini gerektiriyordu. İnsanoğlu yiyecek bulmak veya dış tehditlerden korunmak için daima doğa güçlerini taklit ederek hem ruhsal hem de fiziksel olarak kendini geliştirmiştir. Zamanla bu taklitçi hareketler ve oyunlar fiziksel kondisyon antrenmanlarına dönüştü ve Doğanın ilkel güçleri: Vahşi hayvanların avlanmadan önceki hareketlerinin taklit edilmesi veya doğal afetlerin taklit edilmesi, belirli sistematik ulusal spor oyunlarının yaratılmasına yol açtı. Özellikle “Eşak mindi” oyununun tarihi bu tür taklitlerin sonucudur. Bu tür oyunların yaratım ve gelişim süreçleri Kaşgarlı Mahmud'un "Devonu Luğatit Türk" [Kaşgarlı Mahmud, 1967: 184, 129,115] ve İbn Sina'nın "Tıbbın Kanunları"nda [İbn Sina, 1993:93] yazılan bilgiler fikrimizin kanıtı sayılıyor. “Eşak mindi” Oyunu Orta Asya'nın en eski oyunlarından biridir. Bu oyun açık alanda düzenlenir ve beş kişiden oluşan iki takım arasında oynanır. Bu oyunu oynamak için oyun alanına iki metre uzunluğunda düz bir çizgi çizilir. Her iki grubun kaptanları bu uzun çizgi üzerinde durarak şapkalarını veya herhangi bir nesneyi var güçleriyle öne doğru fırlatırlar. Bu sayede hangı bir takım kaptanının attığı top veya cisim ne kadar uzaka bırakılırsa o takım kazanan sayılacaktır. Yenilen takımın katılımcıları öne ve arkaya dururlar, birbirlerini sıkı bir şekilde, arka arkaya tutarak, sanki bir eşek şeklinde eğilirler. Kazanan takım, uzaktan birer birer koşarak ve sanki bir eşeğe biniyormuş gibi eşek pozisyonunda sıralanan kaybeden takımın katılımcılarının üstüne atlamak zorunda kalacak. Atlama işleminde katılımcıların dengelerini doğru tutmaları ve düşmeden uzun süre dik kalmaları gerekmektedir. Mağlup olan takımın bir üyesi, üzerine atlayan sürücüyü belirli bir süre tutamaz ve düşerse, tüm takımın tüm hareketleri iptal edilecek ve tekrar mağlup olunacaktır. Bu nedenle rakip takım, galibiyeti korumak ve ikinci takımı mağlup etmek için gruptaki en düşük katılımcıyı eşek olarak seçer ve birkaç katılımcı, bir sürücüyle aynı katılımcının üzerine atlamaya ve onu herhangi bir şekilde yere düşürmeye çalışır. Ekip üyelerinden eşek konumundaki herhangi biri binicisini taşıyamadan yere düşerse, yerde kalmaya ve eşek pozisyonunda rakip olarak oynamaya devam etmeye zorlanıyorlar. Sürücüler belirli bir süre boyunca sürücü pozisyonunu korumadan düşerse, Düşen binici oyunu terk eder. Ancak katılımcıların hiçbiri oyundan erken çıkmamak için düşmemeye ve oyunun koşullarını doğru bir şekilde yerine getirme cabasında olurlar. Bu oyun gençlerin dövüşme ve takım halinde hareket etme becerilerinin gelişimini önemli bir şekilde etkilir.

KAYNAKLAR

1. Kaşgarlı Mahmud. (1967). Devonu luğatit türk. Tashkent. Fan.– S. 184, 129, 115.

2. Ibn Sino. (1993). Tib qonunlari. 1- jild. Xalq merosi. – S. 93.

3. Kurbonov A. (2009). (Shimoliy surxon vohasi aholisi an’anaviy madaniyatining etnik va lokal xususiyatlari). Toshkent. – S. 144.

MADDE YAZARI

Doç. Dr. Nargiza Kamolova

ISBN

978-625-99966-0-8

İletişim

Eşek mindiÇevir

KAYNAKLAR

MADDE YAZARI

ISBN