Gelin Alayının Önünü KesmeÇevir

Gelin alayının ya da konvoyunun önünü kesme olarak nitelenen bu oyun, düğün ritüeline bağlı bir çocuk eğlencesidir. Gelinin geçeceği yer, çocuklar tarafından genellikle ip, halat gerilerek ya da taş gibi geçmeye mani nesneler koyularak engellenir. Bu oyunda amaç, gelin alayının önünü keserek damattan bahşiş alabilmektedir. Bu bahşişler genelde, zarfın içerisine koyulmuş miktarı az olan paralardır. Çocuklar, bu zarfları kapmak için âdeta yarışır. Gelin arabasının ya da alayının önünün kesilmesi mitik kodlar içerir. Eskiden gelinin biniti olan atın önü kesilirken günümüzde otomobillerin önü kesilmektedir. Ali Rıza Yalman [Yalgın] gelin göçürme âdeti esnasında gelin ata bindirip güveyi evine götürülürken yollarda sık sık çocuklar tarafından ipler gerilir; çocuklara hediyeler vererek çekilir (1993: 215) diyerek atlı uygulamayı örneklendirir. Bekir Şişman ise “Gelin arabası bazen şehir içerisine girer ve zaman zaman trafiği aksattırır. Yasak olmasına karşın yine de korna çalanlar olur. Yolda bazen gençler, çocuklar tarafından gelin konvoyunun önü kesilir ve yol kesen kişilere içerisinde bir miktar para bulunan zarflardan hediye edilmek suretiyle kapanan yol açılır” (2017: 169) ifadesiyle uygulamanın otomobile uyumlandığını ve kentteki uygulanışındaki güçlüğü vurgular.

Anadolu’nun birçok yerinde evlilik törenine bağlı olarak çocuklar arasında oynanan bu oyun, özellikle kent ortamında olumsuz sonuçlarıyla medyada gündeme gelmekte, oyunun kente uyumlanamadığı anlaşılmaktadır: “Gelin arabasının önünü kesen çocuklara tekmeli saldırı”, “Çocukların taşladığı araçtaki gelin ve damat ölümden döndü”, “Gelin arabasının önüne yattı ölümden döndü”, “Gelin arabasının önünü kesen çocuklar neye uğradığını şaşırdı”, “Düğün konvoyunun önünü kesen üç kişi gasp girişimi iddiasıyla yargılanmaya başladı” gibi haber başlıkları bu durumu ispatlamaktadır. Düğün ritüeline bağlı olarak çocuklar arasında oynanan bu oyunda, çocukların kendi içinde hem kenetlenmesi hem de yarışı söz konusudur. Atak ve çevik olan çocuklar, daha çok zarf yani bahşiş kapmaktadır. Gelin alayından alınan bahşişlerle çocuklar, genelde satın aldıkları yiyecekleri de paylaşmakta ve eğlenmektedir.

KAYNAKLAR

Şişman, Bekir (2017). Türk Kültüründe Evlilik. Ankara: Berikan Yayınevi.

Yalman [Yalgın] Ali Rıza (1993). Cenupta Türkmen Oymakları II. Hzl. Sabahat Emir. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları

MADDE YAZARI

Dr. Öğr. Üyesi EMİNE ÇAKIR

ISBN

978-625-99966-0-8

İletişim

Gelin Alayının Önünü KesmeÇevir

KAYNAKLAR

MADDE YAZARI

ISBN