İletişim
Writer

Öğr. Gör. Hanife YAMAN

Topal KöpekÇevir

Oyun, topal köpek oyunları kategorisine (Özdemir, 2006: 397) giren, kategorinin aynı isimle anılan oyundur. Oyun, kız ve erkek çocuklar tarafından gündüz oynanır. Açık mekân oyunlarındandır. Oyun sahasına dikilen bir değnek tek oyun aracı olarak karşımıza çıkar. Değneğin olmadığı durumlarda sahada bulunan bir ağaç etrafından da dolaşılabilir. Oyunun Bolu yöresinin yanı sıra Kilis yöresinde de aynı adla oynandığı bilinmektedir (URL-1). Oyun, köpeğin yürümesinin taklit edilmesine dayanır. And'ın dramatik (taklidi) nitelikte oyunlar başlığında değerlendirdiği bu oyunun, kişileştirme ve bir eylemin taklidine dayandığı belirtilmektedir (2012: 283). Oyunun adlandırılmasında da taklit edilen hayvan yani köpekten yararlanılmıştır.

Oyuna katılan çocuklar, eşit sayıda çocuktan iki takım oluştururlar. Her takımda kendi "kaptan"ını seçer. Kaptanlar yarışmaya katılmaz ancak takımını yönlendirir. Oyun sahasına bir değnek dikilir. Bu değneğin on beş, yirmi metre uzağına yan yana iki çizgi çizilir. Takımlar bu çizginin ardına geçerler. Kaptanlar, takımlarının başında dururlar ve oyunu yönetirler. Kaptanlar, yarışmaya katılmazlar. Her iki takımdan da birer oyuncu aynı andan hareket ederek değneği dolaşıp tekrar takımlarına dönerler. Yarışmacılar, iki ellerini de yere koyarak hareket etmek zorundadırlar. Oyuncular kendilerinden önceki takım arkadaşlarının başlama çizgisine gelmesiyle birlikte yarışmaya katılırlar. Yarışmayı erken bitiren takım, oyunun kazananı olur (Özdemir, 2006: 397).

Oyun iki elini de kullanarak hareket etmeye ve vücut koordinasyonuna dayandığı için çocukların fizyolojik gelişmesine katkı sağlamaktadır. Oyun, “Çocuk Oyunlarının Temel Yaşam Beceri Gelişimine Katkısı Açısından Sınıflandırılma Tablosu”na göre fiziksel beceriye dâhil olan vücut bölümlerini kullanma becerisi konusunda katkı sağlamaktadır (Şarman, 2015: 63). Aynı zamanda oyun hızlı hareket edebilme, vücut dengesini koruma, çevre kontrolü, gruba ait olma ve farkındalık gibi konularda da çocukların gelişimi açısından faydalıdır. Çocuklara yoğun efor harcatan bu oyun, doğası gereği kas ve iskelet gelişimini kuvvetlendirir. 

KAYNAKLAR

And, Metin. (2012). Oyun ve Bügü: Türk Kültüründe Oyun Kavramı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Özdemir, Nebi. (2006). Türk Çocuk Oyunları I-II. Ankara: Akçağ.

Şarman, Aliye Selnur. (2015). Seferihisar Geleneksel Çocuk Oyunları ve Oyuncakları Üzerine Bir İnceleme. İzmir: Ege Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi. 

URL-2: Elmalı, Ahmet. (2019). ¨Topal Köpek Oyunu¨, http://kentgazetesi.biz/topal-kopek-oyunu/ (Erişim Tarihi: 01.12.2023).

MADDE YAZARI

Öğr. Gör. Hanife YAMAN

ISBN

978-625-99966-0-8