İletişim
Writer

Dr. Öğr. Üyesi EMİNE ÇAKIR

Uçtu Uçtu Kuş UçtuÇevir

Uçtu uçtu kuş uçtu oyunu, dikkat gerektiren şaşırtmacalı bir oyundur. Çocuklar arasında oynanabildiği gibi genelde bir yetişkinin yönetiminde çocuklarla oynanmaktadır. En az üç çocuk olmak üzere yaklaşık beş altı çocuk, bir yetişkinin etrafında toplanıp diz çöküp otururlar.  Herkes sağ ya da sol ellerinin işaret parmağını yetişkinin dizine işaret eder şekilde koyar, diğer parmaklarını ise kapatır. Oyunun kuralı şudur: Oyun kurucu, uçan ve uçmayan varlıkları peş peşe hızlı bir şekilde söyler ve her defasında işaret parmağını havaya kaldırır. Oyun kurucu, oyunun başında uçan varlıklarda parmak kaldırmalarını, uçmayanlarda ise işaret parmaklarının sabit şekilde dizinde beklemesi gerektiğini aksi takdirde şaşıran olursa ceza alacağını söyler. Fakat oyun kurucu bu kurala uymaz, kendisi uçan ya da uçmayan tüm varlıklarda işaret parmağını kaldırarak oyuncuları şaşırtmaya çalışır. Bu oyun, bu yönüyle “mum dibi” oyununa da benzemektedir.

Oyun kurucu oyuna, “Uçtu uçtu kuş uçtu” diyerek başlar. Bu nedenle oyunun adı uçtu uçtu kuş uçtu oyunudur. Oyun kurucu, bu sözü dedikten sonra herkesin işaret parmağını havaya kaldırması gerekir. Ebe ardından, uçan ve uçmayan varlıkları “uçtu uçtu…” ikilemesini kullanarak söylemeye devam eder. Örneğin; “Uçtu uçtu soğan uçtu, uçtu uçtu doğan uçtu, uçtu inek uçtu, uçtu uçtu sinek uçtu” gibi. Ayrıca oyun kurucu, şaşırtmak için peş peşe gelen kelimelerde ses uyumuna dikkat edebilir, fakat ses uyumuna her zaman uymak zorunda değildir. Örneğin; “Uçtu uçtu helikopter uçtu, uçtu uçtu masa uçtu” da diyebilir. Uçmayan bir varlıkta yanlışlıkla parmağını kaldıran oyuncu cezalandırılır. Oyun kurucu tarafından kendisine “İğne mi, iplik mi, davul mu, zurna mı?” diyerek ceza seçenekleri sunulur. Şayet iğne yanıtını verirse, şaşıran oyuncuyu herkes kıyafetini diker gibi yapıp mıncıklar, şayet iplik yanıtını verirse yine kıyafetini diker gibi yapıp gıdıklarlar. Eğer, davul yanıtını verirse şaşıran oyuncu cenin şeklinde sırtı yukarıya gelecek biçimde eğilir. Diğer oyuncuların elleri âdeta tokmak, şaşıran oyuncunun sırtı ise davul gibi olur ve herkes sırtına vurur. Şayet zurna yanıtını verirse, herkes kulağına rahatsız edecek şekilde bağırır. Yanılan kişi cezalandırıldıktan sonra oyun kurucu kaldığı yerden “Uçtu uçtu…” diye devam eder. İki kişi aynı oyunda yanılırsa ikisinin cezası peş peşe verilir. Oyun Trabzon’un Köprübaşı ilçesi Beşköy Beldesi Yılmazlar Köyü’nde sıkça oynanmaktadır. Genellikle ev içinde ebeveynlerin çocuklarını oyalamak ve eğlendirmek için oynadığı bir oyundur. Bu oyun, çocukların dikkat becerilerinin gelişmesine katkı sağlamaktadır.

KAYNAKLAR

Mustafa Çakır, 1954 Trabzon Sürmene Beşköy doğumlu, lise mezunu, emekli [Emine Çakır tarafından 12.03.2019 tarihinde yapılan görüşme]

MADDE YAZARI

Dr. Öğr. Üyesi EMİNE ÇAKIR

ISBN

978-625-99966-0-8